Bastak
به سايت بستک خش اندسي
جاذبه هاي گردشگري:بستک، از شهرستان هاي استان هرمزگان، با قدمتي تاريخي، در قديم محلي براي استراحت کاروانها بوده است. شهر بستک در منطقه اي کوهستاني قرار دارد که از شمال و باختر به استان فارس و از خاور و جنوب به استان هرمزگان متصل و طول جغرافيائي شهر بستک 54 درجه و 23 دقيقه و عرض آن 27 درجه 14 دقيقه است.
.
ارتفاع بستك از سطح دريا 2120 گز است. بستک از شمال به شهرستان لار و از جنوب به شهرستان بندر لنگه و از سوي خاور با فاصله دوري در حدود 300 کيلومتر به بندر عباس محدود است. اين شهر در استان هرمزگان قرار دارد اما تا سال 1334 جزء استان فارس بوده . بستک پيشينه تاريخي و سياسي طولاني دارد. داراي بيش از يکصد روستا است، که در سال 1364 بخش وسيعي از روستاهاي منطقه به نام روئيدر از بستک جدا شد و به بخش خمير ملحق شد. و در سال 1370 تعدادي ديگر از روستاها در حوالي لمزان از بستک جدا شد.
معرفي شهرستان بستک :در بنادر ، جزاير ، شهرها ، آباديها و سواحل خليج فارس (از استان هرمزگان) آثاري به چشم مي‌خورد که هرکدام حکايت از فرهنگ غني و تاريخ پوياي اين نواحي دارند. بستک يکي از مناطق تاريخي جنوب ، داراي ديرينه‌گي ويژه‌اي است. اين منطقه از لحاظ جغرافيايي ، در حد فاصل بندر لنگه هرمزگان و لارستان فارس قرار دارد و در حقيقت دروازه فارس بسوي خليج فارس است و از قديم الايام بر سر راه قافله سالاران و کاروانيان تاجر پيشه قرار داشته و داراي موقعيتي تجاري و بازرگاني بوده و آثار کاروانسراهاي دوران هخامنشي تا صفويه و زنديه، در مسير راههاي بستک و بندر لنگه، بستک بندرعباس و بستک لارستان موءيد اين مدعاست .
عليرغم اين که بستك در طول تاريخ مصائب طبيعي فراواني را به خود ديده است، اما اين موقعيت ترانزيتي باعث شده که جهانگيريه ديروز فارس و بستک امروز هرمزگان را بر سر پا نگه دارد و راه شيراز ،جهرم ،لار، بستک ، جناح ، بندر لنگه از شاخصهاي مورد مطالعه و دقت و قابل تحقيق و تفحص فراوان است.
در منابع موثق فرهنگي و مستند تاريخي همچون فارسنامه ناصري لارستان کهن و بعضي از سفر نامه ها از منطقه بستک تحت عنوان جهانگيريه نام برده شده است. جهانگيريه داراي حکومت رسمي ولايتي بوده و از روزگاران پيشين تا دوره قاجار که تمام کشور به چهار ايالت و 27 ولايت تقسيم مي‌شده . جهانگيريه يکي از ولايات تابع استان فارس بوده. در کتاب بستک و خليج فارس چنين مي‌خوانيم: بستک بندر نيست و تقريباٌ دور از خليج فارس است ولي چون در طي تاريخ خصوصاٌ سي سال اخير مرکز منطقه ي گاوبندي ، شيبکوه و بندر لنگه بوده ، حاکمان آن در بنادر نفوذ پيدا کرده و در سياست شرقي خليج فارس دخالت داشته اند جزء خليج فارس محسوب مي شود .
بستک يکي از مراکز عمده فرهنگي جنوب است که ديرينگي فرهنگ آن کمتر از حيات اجتماعي ، سياسي و تاريخي آن نيست . در روزگاري که خيلي ها به مطالعه انس و الفتي نداشتند و يا اگر داشتند از کتاب و روزنامه خبري نبود ، روزنامه حبل المتين که بيش از يک قرن پيش در کلکته از بنادر کشور هندوستان چاپ مي شد در بستک مشترک داشت . در زماني که هنوز در بسياري از شهرها و آباديهاي جنوب از مدرسه ، درس و مشق و قيل وقال آن خبري نبود آموزشگاهي مجهز به نام مدرسه مصطفويه در هشتاد سال پيش به همت مصطفي شيخ عبدالطيف بستکي از فرهنگ دوستان و فاضلان بستک و بلکه جنوب که در ايران و هندوستان و عربستان تجارت مي کرد تاسيس شد .
در کتاب فارسنامه ناصري درباره بستک چنين آمده است: ناحيه جهانگيريه بستک در ميانه جنوب و مشرق شهر لار است که درازاي آن از قريه کوشک تا قريه کمشک 38 فرسخ ، پهناي آن از جناح تا فارياب 8 فرسخ و قصبه ي اين ناحيه را بستک گويند. نزديک 21 فرسخ از شهر لار دور است با آن که اگر کوهستان سخت در ميان نبود از هفت فرسخ کمتر بود و کلانتر و ضابط اين ناحيه از قديم سلسله مشايخ بستکي است و بزرگ اين سلسله لقب خاني سرافراز است مانند: احمد خان بستکي که در سال 1245 به حکومت تمامي خطه لارستان برقرار گرديد و پسرش احمدخان بستکي به جاي پدر نشسته است .
در فرهنگ فارسي آمده است ، " بستک BASTAK " بخشي از شهرستان لار در استان هفتم (فارس) که مرکزش نيز به همين نام است ، محصولات عمده ي آن خرما ، شغل اهالي آن دامداري و زراعت است .
. در تقسيمات کنوني شهرستان بستك به مركزيت شهر بستك از شهرهاي استان هرمزگان است.
Culture of the Bastaki's
Bastaki people speak a local "spoken only" dialect that is made up of Persian. Many Bastaki's today work as merchants and own their own businesses and are highly educated. They tend to work in finance, real estate, education and engineering sectors. Not to mention the many medical practices which they run. They are also known to be a very proud of their Persian heritage and independent yet very loyal to their rulers, to Al-Maktoums in Dubai especially and Al-Qassimi in Al-Sharjah, Al-Khalifa in Bahrain, and to other ruling families of the GCC countries where they reside.
Bastak is a town in the Hormozgan Province of southern Iran. It has a road connecting it to the Bandar Lengeh area and its inhabitants speak Bastaki, a dialect made up of Persian.
History of Bastak
The history of Bastak can be traced back to the Safavids era. When the Safavids under Ismail I decided to convert everyone residing in current day Iran from Sunni to Shiite Islam in 1501, they started arranged attacks and massacres against those who refused to convert. As a result, many Sunni Persians left their hometowns for the Zagros mountains. After the Battle of Chaldiran where the Safavids lost to the Ottoman Turks, the Sunni Persians in the south and on the coasts of the Persian Gulf descended from the mountains to begin a new life in the land they named "Bastak", meaning barrier or backstop signifying barrier from Shiite Safavids' attacks and influences.
Eventually they pledged loyalty to the Abbasids, an Arab dynasty that left Baghdad after the Moghol invasion towards the southern moutains of Persia. The rulers of Shiraz at the time, the Atabak, gave them protection to pass through their lands as they fled from the Moghols. Later on the Abbasids they took permission from Atabak to establish a state of their own and rule Bastak and the sorrounding villages and islands. It was said that a few Hashimites (descendants of Prophet Mohammed) moved to Bastak from Khonj where they had settled after leaving Iraq towards Persia. The Abbasids carried on the expansion of Bastak's rule until it included more than 60 villages and many islands in the Gulf. Many alliances were formed between the Bastaki rulers and the Arab rulers in UAE, Bahrain, Qatar. The most famous was an alliance with Sheikh Zayed Alnahyan (Zayed Alawal) the ruler of Bani Yas in Abu-Dhbai and Al-Ain, and Al-Qassimi rulers of Sharjah. They also allied with the Arabs tribes that resided on the southern coasts of Persia and in the islands off the coast of Persia and current day UAE. These tribes included Almarazeeq (from whom one of the Abbasi rulers married), Alhammady, Al-Ali, Alabadelah, Alnosoori, Al-harami, and others. Together these tribes fought against the sultan of Oman. In one battle the bastaki Abbasids lead, Alqawasem (Alqassimi of Lingah, Sharjah, and Ras Alkhaimah), Alali, Alhammadi, and almarazeeq on an attack against the sultan of Oman until they conquered Masqat imposed duties on the sultan of Masqat.
